Transitive and Intransitive Verbs
Geleneksel olarak bütün dillerde fiiller ''eylem'' bildiren ve durum bildiren fiiller olarak iki grupta incelenir.Örneğin endonezcedeki ''berhenti(stop) kelimesi belirli bir durum içinde bulunma anlamı taşıyan bir durum fiilidir.Endonezcede fiillerin bir anlam ifade etmesi için bir ya da daha fazla nesneye ihtiyaç duyması kuralına göre geçişli ve geçişsiz fiiller olarak iki grup vardır.
Intransitive Verbs-Geçişsiz Fiiller
Cümlede sadece bir nesneye ihtiyaç duyan fiillere geçişsiz fiiller denir.Bu nesne ,cümle içinde özne konumundadır.
Adik saya menangis. ➧ Kardeşim ağlıyor.
Cümlede geçişsiz fiilden sonra nesne yerine ilgeç+nesne şeklinde birr ilgeç öbeği ya da niteleme belirteci gelebilir.
Dewi duduk di kursi . Dewi sandalyede oturuyor. Özne+geçişsiz fiil+edat
Hem edat hemde durum zarfı kullanarak cümleyi daha karmaşık hale getirebiliriz.
Dewi berjalan cepat ke pasar. Dewi markete hzlıca yürüyor.
Geçişsiz fiiller birçok şekilde karşımıza çıkabilir.Kimisi ek almazken kimis 'ber' 'men' ya da 'ter-' ön eklerini alabilir.
Basit Geçişsiz Fiiller -Simple Intransitive verbs(no affix)
datang to come gelmek
duduk to sit oturmak
hidup to live yaşamak
ingat to remember hatırlamak
jatuh to fall düşmek
keluar to exit,go out of çıkmak
lulus to pass an exam or test sınavı geçmek
lupa to forget unutmak
mandi to bath yıkanmak
masuk to enter,go into girmek
mulai to start,begin başlamak
percaya to believe inanmak
pergi to go gitmek
pindah to move from one place to another başka yere gitmek
pulang to go home eve gitmek
selesai to finish bitirmek
tahu to know bilmek
terbang to fly uçmak
tiba to arrive varmak
tidur to sleep uyumak
tinggal to stay,live ikamet etmek
'ber-' Eki Alan Geçişsiz Fiiller -Intransitive verbs with ber-
Base word Intransitive Verb
ajar belajar ders çalışmak
angkat berangkat ayrılmak(bir yerden)
bahasa berbahasa bir dili kullanmak
baring berbaring yatmak
belanja berbelanja alışverişe gitmek
bicara berbicara konuşmak
buat berbuat yapmak
cakap bercakap sohbet etmek
diri berdiri ayakta durmak
gurau bergurau dalga geçmek
hati berhati-hati dikkat etmek
henti berhenti sabit durmak
hias berhias hazırlanmak
istirahat beristirahat dinlenmek
jalan berjalan yürümek
kembang berkembang gelişmek
kerja bekerja çalışmak
kuasa berkuasa otorite sahibi olmak
kumpul berkumpul toplamak
lari berlari koşmak
libur berlibur tatile çıkmak
main bermain oynamak
nyanyi bernyanyi şarkı söylemek
pegang berpegang tutunmak
perang berperang savaşa girmek
selancar berselancar sörf yapmak
sembahyang bersembahyang dua etmek
tandang bertandang ziyaret etmek
temu bertemu buluşmak
ubah berubah değiştirmek
renang berenang yüzmek
NOT: Bekerja ve Berenang kelimelerinde 'ber-' ekindekli -r düşer.Belajarda ise -r yerine -l gelir.
'meN-' Eki Alan Geçişsiz Fiiller -Intransitive verbs with meN
bual membual övünmek
cangkul mencangkul çapa yapmak
dengkur mendengkur horlamak
inap menginap geceyi geçirmek
lompat melompat zıplamak
nyanyi menyanyi şarkı söylemek
rangkak merangkak emeklemek
rokok merokok sigara içmek
tangis menangis ağlamak
tari menari dans etmek
tinggal meninggal ölmek
uap menguap esnemek
'ter-' Eki Alan Geçişsiz Fiiller - Intransitve Verbs with ter-
senyum tersenyum gülümsemek
tawa tertawa gülmek
NOT:
➤Bazı geçişsiz fiiller anlam farkı olmaksızın 'ber-' ya da 'meN' ön eklerini alabilirler.
bernyanyi/menyanyi şarkı söylemek
➤Bazı geçişssiz fiiller nesne gibi görev yapıp aslında eylemden etkilenmeyen 'yalancı nesne' alırlar.
bermain gitar gitar çalmak
bersepatu roda paten kaymak
➤Bu gibi durumlarda nesne ve fiil bir bütün gibi kabul edilir.
