ENDONEZCE'DE meN- ÖN EKİ
Bu bölümde fiil veya sıfat olabilecek meN- kelimelerini öğreneceğiz. MeN- fiilleri geçişli veya geçişsiz olabilir.
Mereka membeli pakaian di toko murah itu. (Geçişli fiil)
Özne +fiil +nesne +edat
Yağmur menyanyi di kamar mandi. (Geçişsiz fiil)
Özne +fiil +edat
Ses Değişiklikleri
MeN'i temel bir kelimeye iliştirdiğimizde genellikle bir ses değişikliği meydana gelir.Yani temel kelimenin ilk harfinin sesi değişebilir.Temel kelime belirli harflerle başlarsa değişiklik olmaz. MeN-ön ekindeki büyük N harfi bu değişikliği belirtmek için kullanılır.
Temel kelimenin ilk harfi Temel kelime örneği Ön ek Ön ek meN- fiil örneği Anlamı
l lihat me- melihat bakmak
m maki memaki yemin etmek
n nanti menanti beklemek
ny nyanyi menyanyi şarkı söylemek
r raba meraba dokunmak
y yakin menyakinkan ikna etmek
w warna mewarnai renklendirmek
b bisu mem- membisu sessiz kalmak
f fitnah memfitnah iftira emek
*p pukul memukul vurmak
d dengkur men- mendengkur horlamak
*t tari menari dans etmek
a atur meng- mengatur organize etmek
o obrol mengobrol sohbet etmek
u ukur mengukur ölçmek
g garuk menggaruk kaşımak
h hukum menghukum cezalandırmak
*k kejar mengejar kovalamak
*s setir meny- menyetir sürmek
NOT: Yukarıda yıldız* işareti ile gösterilen sesler ,ön ek meN'e eklendiğinde düşürülür.
Geçişli meN- fiilkeri
Geçişli fiillerde,meN- aktif sesi gösterir.Yani,cümlenin odağının aynı zamanda cümlenin konusu olan aktör üzerinde olduğunu söyler.MeN- di- ön eki ile çelişir.Bu di- odak cümlenin nesnesi üzerinde olduğu pasif sesi (nesne-odak olarak da abdlandırılır) gösterir.
İsim tabanlı meN- fiilleri
Bazı geçişli meN- fiilleri isimlerden gelir.Aşağıdaki fiiller temel kelimeye ilişkin bir şey yapma anlamına gelir ya da temel kelime ile gösterileni kullanma anlamına gelir.
Temel kelime meN fiili Türkçe anlamı
borgol -kelepçe memborgol kelepçelemek
cat -boya mencat ,mengecat boyamak(örn. duvar)
parut-rende memarut rendelemek
sisir -tarak menyisir taramak
Fiil tabanlı meN- fiilleri
Diğer meN- fiilleri bir önceki konuda bahsedildiği gibi fiil tabanına sahiptir.İyi biçimlendirilmiş bir fiil oluşturmak için ön ekin varlığı gerekir.
Temel kelime meN fiili Türkçe anlamı
baca membaca okumak
buka membuka açmak
lihat melihat bakmak,görmek
tutup menutup kapatmak
Geçişsiz meN- fiilleri
Geçişsiz fiillerde,meN- ön eki farklı anlamları gösterir.Geçişli fiillerde olduğu gibi temel sözcüğün iyi biçimlendirilmesi veya anlamlı olması için bazı geçişsiz fiillerde meN- ön ekine ihtiyaç vardır.Bazı durumlarda,temel sözcük onsuz gerçekleşmez.
Temel kelime meN fiili Türkçe anlamı
didih mendidih kaynatmak
erti mengerti anlamak
inap menginap gecelemek
Temel kelimeyle ilgili bir şey yapmak
Temel kelime meN fiili Türkçe anlamı
ludah meludah tükürmek
rokok merokok sigara içmek
Temel kelimenin işaret ettiği yere gitmek
Temel kelime meN fiili Türkçe anlamı
darat mendarat karaya çıkmak
dekat mendekat yaklaşmak
jauh menjauh uzaklaşmak
Yansıma Sözcükler
Doğada bulunan canlı veya cansız varlıkların çıkardığı seslerden esinlenerek ve o sesleri taklit ederek ortaya çıkan kelimeler diyebiliriz.
Temel kelime meN fiili Türkçe anlamı
aum mengaum kükremek(kaplan)
cicit mencicit ciyaklamak(fare)
embik mengembik melemek
eong mengeong miyavlamak
gonggong menggonggong havlamak
ringkik menringkik kişnemek
keluh mengeluh iç çekmek
Temel kelimenin belirttiği şey olmak
Temel kelime meN fiili Türkçe anlamı
bengkak membengkak şişmek,kabarmak
busuk membusuk çürümek,bozulmak
cair mencair erimek
kering mengering kurulamak
kuning menguning sararmak/olgunlaşmak
putih memutih ağarmak/beyazlamak (saç)
tebal menebal kalınlaştırmak
tipis menipis incelmek,zayıflamak
MeN- Sıfatları
İlginçtir ki bazı meN- kelimeleri fiil yerine sıfatlardır.Örneğin aşağıdaki meN- kelimeleri temel kelime ile gösterilen şekil anlamına gelir.
Temel kelime meN fiili Türkçe anlamı
lingkar melingkar kıvırcık
panjang memanjang boylu boyunca
Başka bir örnek tarik fiilinden gelen mernarik kelimesidir.Menarik sıfatının anlamı mecazi çekme duyusundan türetilir.
menarik(fiil) çekmek
menarik(sıfat) çekici
MeN- ve ber- fiillerinin farklılaşması
Çok az durumda,men- fiilleri ber- fiilleriyle aynı anlama karşılık gelir.
meN fiili ber- fiili Türkçe anlamı
membekas berbekas iz bırakmak,izini sürmek
menyanyi bernyanyi şarkı söylemek
15 Haziran 2020 Pazartesi
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Endonezcede MeN-kan öneki
-kan öneki genellikle geçişli fiil yapmak için meN- önekine bağlanır.Önceki bölümlerde de gördüğümüz gibi elbette -kan ön ekine sahip olmad...
-
Bahasa Indonesia'da 21 sessiz harf ve 5 sesli harf vardır. Ünlüler(sesli harfler) a e i o u Ünsüzler(sessiz harfler) b →...
-
SIMPLE PRESENT TENSE-GENİŞ ZAMAN Alışagelmiş aktiviteleri ifade etmek için geniş zaman kullanırız. Saya maka...
-
Transitive and Intransitive Verbs Geleneksel olarak bütün dillerde fiiller ''eylem'' bildiren ve durum bildiren fiiller o...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder